Oturan Boğa (1831-1890) Kuzey Amerika büyük topraklarını
korumak için toplanan Sioux kabilelerinin şefiydi. Güney Dakota’da siyah
tepelerde altının keşfedilmesiyle birlikte ABD yönetimiyle yaşanan sorunlar
artmaya başladı. Büyük Sioux savaşları Oturan boğa , Çılgın At ve diğer kabile
federasyonlarının George Armstrong Custer komutasındaki birliklerie yendiği
1876’daki Little Bighorn savaşı ile sonuçlandı. Birkaç yıl sonra Kanada’da
halkı ile birlikte açlıktan ölmek üzere ABD kuvvetleri tarafından etrafı
sarılarak ayrılımış bölgede yerleşmeye zorlandı. 1890’da tutuklandığı sırada
vurularak öldürüldü. Sioux yaşam tarzını restore etmeyi amaçlayan Hayalet dansı
hareketine önderlik yapmak istiyordu. Oturan Boğa beyazların yayılmasını
engelleme konusundaki inatçı kararlılığı ve büyük cesaretiyle hatırlanır.
Oturan Boğa |
Şuan Güney Dakotada bulunan Büyük Nehir Vadisinde doğan
Oturan Boğa ya da Tatanka Yotanka , kabilesi tarafından büyük savaşçı ve
vizyoner biri olarak erken zamanda farkedilmişti. Gençliğinde geleneksel
düşmanları Crow ve Assiniboin gibi kabilelere yapılan baskınlara katıldı.
Çünkü Hunkpapalar batı gezisinin ilk yollarında yaşadılar ve
avlandılar. Minnesota’daki Santee Sioux’lar 1862’de ayaklanana kadar Oturan
Boğanın beyazlarla az bir teması vardı. Yenilen yerlilerin batıdaki ovalara
sürülmesiyle onlarda ayrılmış bölgede yaşamanın nasıl birşey olduğunu duyuyordu.
1864 yılında General Alfred Sully’nin Killdeer dağında Teton kampında ağır
silahlar kullandığında savaşanlardan biri de O idi. Bu periyot Onun halkını
beyazların dünyasından korumasına , uzak tutmasına ve asla ayrılmış bölgede
yaşamaya zorlanacak hiçbir barış anlaşmasına imza atmamasına karar verdiği
yıllardı.
Güney Dakota |
Diğer Sioux kabileleri liderleri gibi takipçilerini buffalo
ve diğer av hayvanlarının bol olduğu Powder ve Yellowstone nehirlerinin
bozulmamış vadilerine götürdü. Takipçilerini kendilerini özgür bir yerli olarak
yaşamalarının buffaloya bağlı olduğu konusunda devamlı uyardı. Oglala’nın
kırmızı bulut altkabilesi Tetonların lideriydi fakat Oturan Boğanın kutsal adam
olarak etkisi gitgide büyüyordu. 1865 yazından başlayarak ABD askerileri Powder
nehri bölgesini devamlı işgal ediyordu. Oturan boğa onlarla arasıra
karşılaşarak savaşma tarzlarını , güçlü ve zayıf yanlarını öğreniyordu.
Kırmızı bulutların 1868 Fort Laramie barış anlaşmasını
imzalayarak ayrılmış bölgede yaşamayı kabul etmelerinden sonra Oturan Boğanın
etkisi azaldı. Oturan boğanın ayrılmış bölge hayatını ve barış anlaşmalarını
küçümsemesiyle sadece Sioux değil Cheyenne ve Arapaho’ların dikkatini çekti ve
onu takip ettiler. 1873 yılında Montana bölgesindeki Kuzey Pasifik tren yolunu araştırmacılar için koruduğu sırada Binbaşı
George Armstrong Custer ile kısa bir çarpışma oldu.
George Armstrong Custer |
3 yıl sonra ikisinin de meşhur olacağı Little Bighorn
savaşında karşı karşıya geldiler. Oturan boğa sadece bir savaş lideri değildi ,
takipçileri zaferi onun sihirli güçlerinin getirdiğine inanıyordu. Sonrasında Oturan boğa kurtulmasına rağmen
intikam dolu ve canlanmış ABD ordusu Kanada’ya kaçana kadar kovaladı.
Little Bighorn Savaşı |
1881 yılında ABD’ye döndü ve Güney Dakotada Fort Randall
savaşında etrafı sarılarak esir alındı. 2 yıl boyunca Standing Rock ayrılmış
bölgede yaşamasına izin verildiği sırada hala Sioux kabilelerini etkilemeye
devam ediyordu. 1885 yılında bir sezon Buffalo Bill vahşi batı komedisi için
zorla turneye götürüldü. Bütün beyazların yok olduğu ve öldüğü , buffalo ve
yerlilerin tekrar döndüğünü gösteren bir nevi kabile dini olan hayalet dansının
artmasıyla hükümet için Oturan boğa artık cazip biri değildi zira Standing Rock’da
bu dansı durdurmaya gücü yetmiyordu. Yerli polislerin 15 aralık 1890 da
tutuklanması sonrasında kabini dışında meydanda silahla vurularak öldürüldü.
Çeviri : M.S.KOÇ
http://www.history.com/topics/native-american-history/sitting-bull
Çeviri : M.S.KOÇ
http://www.history.com/topics/native-american-history/sitting-bull
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder